Foto tentoonstelling
500 jaar Rovinjsko Selo door het prisma van de tentoonstelling "Noch een dorp, noch een stad" van Aldo Pokrajc
Op woensdag 15 januari 2025 om 18:00 uur openen we in de Batana Gallery, Trg brodogradilišta 2, de fototentoonstelling: Aldo Pokrajac, Noch Dorp - Noch Stad ter gelegenheid van het 500-jarig bestaan van Rovinjsko Selo. Door oude en nieuwe foto's van dezelfde plaats en verschillende vastgelegde gebeurtenissen te vergelijken, en door historische kaarten te vergelijken, presenteert de auteur een verslag van de oorsprong en ontwikkeling van Rovinjsko Selo. Er werden verschillende artikelen tentoongesteld die eerder in Glas Istre zijn gepubliceerd door Aldo Pokrajc. Hierin schrijft de auteur over belangrijke en verdienstelijke inwoners van Rovinjsko Selo, door de geschiedenis heen tot aan de dag van vandaag.
Voor veel Seljani, vooral voor hen die terugkijken op hun verleden, is 2025 een emblematisch jaar. Ongeveer 500 jaar geleden verscheen namelijk een grote groep immigranten uit het achterland van Zadar, waar de grens van de Venetiaanse Republiek en het Ottomaanse Rijk lag, voor de muren van Rovinj. Ze werden achtervolgd door voortdurende Turkse invallen in hun dorpen en trokken met hun kuddes naar het noordwesten. Ze kwamen aan bij Rovinj, waar zich vanuit de richting van Kanfanar geen nederzettingen in de buurt bevonden. Aldo Pokrajac volgde dit pad in januari 2024, vóór Antonia, het feest van St. Anton, de beschermheilige van Rovinjsko Selo, publiceerde een column in Glas Istre over het verleden en heden van de nederzetting, die met 1.500 inwoners groter is dan veel Istrische gemeenten. Hij onderzocht hoe elke plaats is samengesteld uit mensen en welke van hen beroemd zijn in Istrië, Kroatië en de wereld. Rovinjsko Selo heeft het geluk dat Vjekoslav Bratulić, historicus aan het Adriatisch Instituut van de Joegoslavische Academie voor Wetenschappen en Kunsten, zich al lange tijd verdiept in het verleden van de stad. Op basis van zijn onderzoek publiceerde de uitgeverij van de Kroatische Academie van Wetenschappen en Kunsten in 1959 in Zagreb het boek "Rovinjsko Selo, monografie van een Istrisch dorp". Naast een gedetailleerd overzicht van de geschiedenis van de nederzetting op basis van gepubliceerde archiefbronnen, inclusief de gelaagdheid van het dorp na de Tweede Wereldoorlog, bevat het boek ook schilderijen van Vjekoslav Bratulić, gepubliceerd op fijn papier, waaruit de architectonische veranderingen die Rovinjsko heeft ondergaan, duidelijk te zien zijn. Selo heeft ondergaan. Aldo Pokrajac ging op zoek naar andere foto's uit de geschiedenis van Rovinjsko Selo. Omdat het een landelijk gebied is, zijn er niet veel foto's. De oudste is waarschijnlijk de enige ansichtkaart van de nederzetting uit 1922, gepubliceerd in de monografie van Marin Budicin en Danijel Načinović "Rovinj op oude ansichtkaarten". In het Historisch en Maritiem Museum in Pula worden belangrijke foto's van Rovinjsko Selo bewaard, vooral die uit 1946. Hierop is te zien hoe de geallieerde commissie werd ontvangen tijdens haar rondreis langs de nederzettingen in Istrië. Dan zijn er nog de foto's van F. Neves uit 1954, beperkt tot drie locaties in Rovinjsko Selo. Vjekoslav Bratulić gebruikte zijn foto's echter om de overblijfselen van prehistorische en oude locaties, etnografische elementen en vervolgens onbelangrijke gebouwen en vergezichten te tonen. Dankzij Desiderio Dazzara, een fotochroniqueur van Rovinj en omgeving, wiens bijdrage aan de documentatie van Rovinj niet voldoende is gewaardeerd, werden de gebeurtenissen van 1967 vastgelegd toen de eerste rondweg van Rovinjsko Selo werd geopend en een monument voor de slachtoffers van het fascisme werd opgericht. onthuld op de executieplaats, de Velika Krasa-weide. Dazzara documenteerde ook op fotografische wijze de opening van een sportcentrum op de plaats van de begraven Lakuverča-vijver in 1977, de bron van leven waaromheen Rovinjsko Selo is ontstaan. Aldo Pokrajac volgde het spoor van deze beelden en bezocht alle locaties. Hij fotografeerde hoe ze er vandaag de dag uitzien, vanuit hetzelfde perspectief. Helaas hebben maar weinig nieuwe eigenaren de waardevolle architectonische elementen bewaard, met name de balustrades en de gewelven die een economisch doel dienden. In de directe omgeving van Rovinj, waarvan de bouw te duur was, breidde Rovinjsko Selo zich snel en vaak oncontroleerbaar uit. Dit is duidelijk te zien in het gebied Vičani, direct achter het enige verkeerslicht in de omgeving van de stad Rovinj, waar huizen op elkaar zijn gestapeld, wat heeft geresulteerd in een nieuw gebouw met een plat dak dat moeilijk te bedekken is. om in de traditionele bouw te passen. Het in 2007 aangenomen stedenbouwkundig plan kon een aantal fouten niet corrigeren, vooral wat betreft de smalle wegen, die in feite voormalige rijbanen waren. Pas sinds kort proberen conservatoren, in ieder geval langs de centrale Stjepana Žiže-straat, de gevels te behouden die in de periode tussen de twee wereldoorlogen decoratieve elementen hebben gekregen. De auteur van de tentoonstelling fotografeerde ook gebouwen die zich door hun monumentaliteit en architectonische oplossingen onderscheiden van typische plattelandshuizen. Allereerst is er Brdo, waarvan de rij huizen met twee verdiepingen vergelijkbaar is met een stedelijke bouwstijl. Dan is er nog het Plovanija-gebouw, dat het centrum was van het bestuur van de nederzetting, met een carabinieri-post en een gevangenis. Ook het basisschoolgebouw, gebouwd tussen de twee wereldoorlogen, valt op door zijn architectonisch vakmanschap. Gebaseerd op het onderzoek van Dr. Doctoraat. Aldo Sošić, een onvermoeibare promotor van de geschiedenis van de geodesie, presenteerde ook de eerste kaarten waarop Rovinjsko Selo was getekend. In het eerste exemplaar uit 1620 gebruikt Giovani Antonio Magini de naam Villa nuova. Giovanni Valle tekende de naam Villa di Rovigno op zijn kaart uit 1780 en Franjo Vjekoslav Kružić gebruikte de naam Rovinjsko Selo in 1871. De echte veranderingen die Rovinjsko Selo heeft ondergaan, zijn te zien op de kaarten van de State Geodetic Administration, vooral in vergelijking
